İstanbul’un en dikkat çekici tarihi miraslarından Yerebatan Sarnıcı restorasyon çalışmalarının sona ermesi ile beraber bu hafta sonu itibariyle yeniden ziyaretçiye açılıyor.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Yerebatan Sarnıcı’nın restorasyon çalışmalarının tamamlandığını sosyal medya hesabından duyurdu. İmamoğlu, “Dünyanın en özel yapılarından biri olan 1500 yıllık Yerebatan Sarnıcı’nın restorasyonunu tamamladık.” dedi.
Ciddi çökme riski vardı
2020 yılında Yerebatan Sarnıcı’ndaki sütunları birbirine bağlayan gergilerin kötü halde olduğu ve sütunları tutamadığı görülmüştü. Restorasyon çalışmaları sırasında, Cumhuriyet geç dönem restorasyonunda yapılan gergi elamanlarının, sütün başlarında son bulduğu ve devamlılık oluşturmadığı tespit edildi. Bu durum nedeniyle olası depremde Sarnıç’ta ciddi hasarların oluşabileceği, göçmelerin bile yaşanabileceği duyuruldu.
Onay çıkmamıştı
İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, 2020 yılında yaptığı açıklamada, Koruma Kurulundan bir türlü onay çıkmadığı için çalışmalara başlayamadıklarını belirtmişti.
Yerebatan Sarnıcı
İstanbul’un görkemli tarihsel yapılarından olan Bazilika Sarnıcı, Ayasofya’nın güneybatısında yer alıyor. Bizans İmparatoru I. Justinianus (527-565) tarafından yaptırılan bu büyük yeraltı sarnıcı, suyun içinden yükselen ve sayısız gibi görülen mermer sütunlar sebebiyle halk arasında “Yerebatan Sarayı” olarak isimlendirilmiş. Sarnıcın bulunduğu yerde daha önce bir Bazilika bulunduğundan, Bazilika Sarnıcı olarak da anılıyor.
100 bin ton su deposu kapasitesi var
Sarnıç, uzunluğu 140 metre, genişliği 70 metre olan dikdörtgen biçiminde bir alanı kaplayan, dev bir yapı. Toplam 9.800 m2 alanı kaplayan bu sarnıç, yaklaşık 100.000 ton su depolama kapasitesine sahip. 52 basamaklı taş bir merdivenle inilen bu sarnıcın içerisinde her biri 9 metre yüksekliğinde 336 sütun bulunuyor. Çoğunluğu daha eski yapılardan toplandığı anlaşılan ve çeşitli mermer cinslerinden yontulmuş sütunların büyük bir kısmı tek parçadan, bir kısmı da iki parçadan oluşuyor.
Bizans döneminde bu çevrede geniş bir sahayı kaplayan ve imparatorların ikamet ettiği büyük sarayın ve bölgedeki diğer sakinlerin su ihtiyacını karşılayan Yerebatan Sarnıcı, İstanbul’un Osmanlılar tarafından 1453 yılında fethinden sonra bir müddet daha kullanılmış ve padişahların oturduğu Topkapı Sarayı’nın bahçelerine buradan su verilmişti.
Yerebatan Sarnıcı Nerede?
Yerebatan Sarnıcı Eski İstanbul’un kalbi olarak adlandırılan Sultanahmet semtinde, Ayasofya’nın güneybatısında yer alıyor. Yerebatan Sarnıcı’na gitmek için Kabataş-Bağcılar tramvay hattı kullanılarak Sultanahmet durağında inilebilir. Sarnıç, Sultanahmet durağına birkaç dakikalık yürüme mesafesinde.
