TÜİK enflasyon rakamlarını açıkladı! Ekonomistler ne diyor?

70 Punto Ekonomi

Merakla beklenen enflasyon oranları belli oldu. Türkiye İstatistik Kurumu mayıs ayı Tüketici Fiyatları Endeksi’nin (TÜFE) 24 yılın zirvesine çıkarak yüzde 73.5’e, aylık olarak ise yüzde 2.98’e yükseldiğini ulaştığını açıkladı. ENAG’a göre ise mayısta aylık bazda yüzde 5.46, yıllık bazda yüzde 160.7 artış kaydetti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayı Tüketici Fiyatları Endeksi’nin (TÜFE) 24 yılın zirvesine çıkarak yüzde 73.5’ye, aylık olarak ise yüzde 2.98’e yükseldiğini ulaştığını açıkladı. Bu, son 24 yılın en yüksek düzeyini ifade ediyor. TÜİK’e göre Üretici Fiyatarı Endeksi de (ÜFE) yüzde 132.16 olarak gerçekleşti. Üretici fiyatları aylık olarak ise yüzde 8.76 oranında arttı.

EN YÜKSEK ARTIŞ ALKOL VE TÜTÜNDE

Ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı Mayıs ayında en az artış gösteren ana gruplar yüzde 0.41 ile eğitim, yüzde 1.49 ile haberleşme ve yüzde 1.61 ile sağlık oldu. Buna karşılık mayıs ayında artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 6.53 ile alkollü içkiler ve tütün, yüzde 6.15 ile eğlence ve kültür, yüzde 5.47 ile lokanta ve oteller oldu.

GIDA ENFLASYONU YÜZDE 91.63

Yıllık en düşük artış yüzde 19.81 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 27.48 ile eğitim, yüzde 29.80 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 37.74 ile sağlık oldu. Buna karşılık bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, yüzde 107.62 ile ulaştırma, yüzde 91.63 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 82.08 ile ev eşyası oldu.

Mayıs 2022’de, endekste kapsanan 144 temel başlıktan (Amaca Göre Bireysel Tüketim Sınıflaması), 9 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 5 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 130 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.

İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’de 2022 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 3,83, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 27,59, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 61,63 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 34,64 artış gerçekleşti.

ENAG’A GÖRE YÜZDE 160.7

Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) mayıs ayına ilişkin enflasyon oranlarını açıkladı. ENAG hesaplamasına göre enflasyon mayısta aylık bazda yüzde 5.46, yıllık bazda yüzde 160.7 artış kaydetti.

EKONOMİSTLER NE DİYOR?

İktisatçı yazar Mustafa Sönmez: TÜİK zaten güven sorunu yaşarken gıdada yüzde 1,6 artış ne? Aylık tempoyu yüzde 7’lerden 3 e indiren ne oldu? Doğru ölçemezsen iyice yönetemez hale gelirsin. Yüzde 73,5 göstermekle mızrak sığıyor mu çuvala ?

Dr. Murat Kubilay: Bilimsel ölçüm değil şahsi gözlemlerime göre; gerçekle ölçülen arasındaki sapmanın, yani yoksullaştırmayı örtme amaçlarının en belirginleştiği zaman bu ay oldu.

Prof.Dr.Burak Arzova: TÜFE’nin Mayıs ayında aylık % 2.98 geldiğini ben anlayamadım.

Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım: TÜİK’e göre gıdada yıllık enflasyon %91.63. Gıdada fiyatı en çok artanlar; Tereyağı, Taze meyveler, Peynir, Taze süt,Çay. Fiyatı en çok düşenler; Sebze/patates, Yumurta, Margarin. Yumurtanın fiyatı düşerken, Rekabet Kurulu, “fiyat artırıyorlar” diye üreticilere soruşturma açtı.

Ekonomi yazarı Uğur Gürses: TÜİK 410 ürünün fiyatının bulunduğu madde sepetinin yayımını durdurmuş…(‘Sağlık sebepleriyle’ ?) Şu sayılar olmasa enflasyonu ne güzel yönetirdik… TÜFE alt endekslerine ise kimi ürünlerin 143 grup kalemi eklenmiş. Böylece kalem kalem ürün takibi zorlaştırılmış. Şeffaflığı yok ederek enflasyon verilerine olan güvensizliği daha da derinleştiriyorlar. Şimdi bu kafayla bir de kısa vadeli ‘enflasyona endeksli tahvil’ çıkaracaksınız?

Gazeteci Murat Sabuncu: Saygın ekonomistlerin yaptığı hesapların çok altında enflasyon gösteren TÜİK, Temmuz’da 13 milyon 662 bin emeklinin aylığına yapılacak zam oranı ve 3 milyon memura verilecek enflasyon farkını da aşağı çekerek 17 milyon ailenin hakkını yiyor.Emekli de memur da nefes alamıyor. AYIP