Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) maymun çiçeği virüsüyle ilgili küresel acil durum ilan etti. Peki maymun çiçeği virüsünün küresel acil durum ilan edilmesi ne anlama geliyor? Uzman isim Semih Tareen yanıtladı.
Virolog Semih Tareen DSÖ’nün maymun çiçeğiyle ilgili aldığı yeni kararı değerlendirdi. Uluslararası halk sağlığı endişesi anlamına geldiğini belirten Tareen DSÖ’nün neden bu kararı aldığını aktardı.
Tareen şu ifadeleri kullandı:
Bu ilanın ne demek olduğunu açıklıyorum: İngilizce PHEIC olarak geçer. Nedir? Öncelikle Pandemi demek değil. Public Health Emergency of International Concern, yani uluslararası endişe uyandıran acil halk sağlığı durumu gibi bir tercüme oluyor. Peki DSÖ neden PHEIC ilan eder? Uluslararası iş birliği ile daha iyi bir hareketlenme olması için. Bu uyarı sayesinde DSÖ tavsiyeleri daha ciddiye alınır, uzmanlara daha iyi kulak verilir, ülkeler aşı paylaşımı yapabilir, daha sıkı bir şekilde tarama ve testler yapılır.
PANDEMİ DEMEK DEĞİLDİR
PHEIC pandemi demek değildir. PHEIC ilk SARS ile 2002 senesinde başladı. Sonra ilan edilen PHEIC:
2009 H1N1 domuz gribi.
2014 çocuk felci salgını.
2014 Ebola virüs salgını.
2016 Zika virüs salgını.
2018 Kivu Ebola salgını.
2019 Covid19 salgını.
Yukarıdaki PHEIC’lerden 2014 çocuk felci ve 2019 covid şu an hala PHEIC altındalar. Yani şu an DSÖ toplam 3 tane acil durum PHEIC ilanını aktif tutuyor: Çocuk felci, Covid19, ve şimdi de Maymun Çiçeği. Yukarıdaki toplam PHEIC’lerden sadece bir tanesi pandemi oldu.
DSÖ NE AÇIKLADI?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), maymun çiçeği virüsünü küresel acil durum ilan etti.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), bugün gerçekleşen toplantıda 70’den fazla ülkede görülen maymun çiçeği virüsünün küresel bir acil durum olarak nitelendirildiğini belirterek, virüsün daha fazla ülkede yayılabileceği konusunda uyardı. Geçtiğimiz perşembe günü Dünya Sağlık Örgütü’nün Acil Durum Komitesi’nin maymun çiçeği virüsüyle ilgili yaptığı toplantının ardından bugün açıklama yapan Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, 75 ülkede 16 binden fazla maymun çiçeği vakasının rapor edildiğini ve salgının bir sonucu olarak şimdiye kadar 5 can kaybının meydana geldiğini belirtti. Tedros yaptığı açıklamada, “Bir ay önce, maymun çiçeği salgınının uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumunu temsil edip etmediğini değerlendirmek için Uluslararası Sağlık Tüzüğü kapsamında Acil Durum Komitesini toplamıştım. Farklı görüşler dile getirilirken, komite maymun çiçeği virüsünün o tarihte uluslararası düzeyde halk sağlığı acil durumunu temsil etmediğine karar vermişti. Ancak o zamandan beri, salgın büyümeye devam etti. Ve şu anda 75 ülke ve bölgede 16 binden fazla rapor edilmiş vaka ve 5 ölüm meydana geldi” ifadelerini kullandı.
“Dünyaya hızla yayılan bir salgınımız var”
Tedros, Perşembe günü yapılan toplantıda Acil Durum Komitesinin maymun çiçeği salgınının küresel bir acil durumu temsil edip etmemesi konusunda fikir birliğine varamadığını söylerken, salgının dünyada hızla yayıldığını ve gerçekten uluslararası bir endişe kaynağı olduğuna karar verildiğini söyledi. Virüsün uluslararası yayılma riski olduğunu söyleyen Tedros, “Uluslararası Sağlık Tüzüğü’ndeki kriterleri karşılayan ve yeni bulaşma yolları ile dünyaya hızla yayılan bir salgınımız var. Salgın, uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumunu temsil eder” dedi. Tedros, virüsün yayılmasına sebep olan yeni bulaşma biçimleri hakkında çok az bilgiye ulaşıldığını söyleyerek, “Dünya Sağlık Örgütü’nün değerlendirmesi, maymun çiçeği riskinin, riski yüksek olarak değerlendirdiğimiz Avrupa bölgesi hariç tüm bölgelerde orta düzeyde olduğu yönündedir” açıklamasında bulundu.
“Salgın doğru gruplarla ve doğru stratejilerle durdurulabilir”
Dünya Sağlık Örgütü ayrıca ülkeleri virüsün bulaşmasını durdurmak ve en fazla risk altındaki kişileri korumak için harekete geçmeye teşvik etmesini umduğu tavsiyeler yayınladı. Dr. Tedros, “Bu doğru gruplarda, doğru stratejilerle durdurulabilecek bir salgın” dedi. Vakaların şu anda erkeklerde ve özellikle birden fazla cinsel partneri olan erkekler arasında yoğunlaştığını söyleyen Tedros, “Uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu ilan etmeme rağmen, şu an için bu erkekler arasında özellikle de birden fazla cinsel partneri olan erkekler arasında yoğunlaşan bir salgın. Bu, doğru gruplarda doğru stratejilerle durdurulabilecek bir salgın olduğu anlamına geliyor. Bu nedenle, tüm ülkelerin, etkili bilgi ve hizmetler tasarlamak ve sunmak ve etkilenen toplulukların sağlığını, insan haklarını ve onurunu koruyan önlemleri uyarlamak için doğru gruplarla yakın işbirliği içinde çalışması çok önemlidir” ifadelerini kullandı.
İlk olarak 1950’lerde Orta Afrika’da keşfedilen Maymun Çiçeği virüsünün semptomları arasında, yüksek ateş ve deride kabarcıklı döküntü ve kas ağrısı gibi belirtiler yer alıyor.
