Johnny Depp, arkadaşlarına gönderdiği kısa mesajlarda, o zamanki karısı, oyuncuAmber Heard’ı öldürme fantezileri kurdu. “Sonra da öldüğünden emin olmak için yanmış cesedini becereceğim” diye yazdı. Diğer mesajlarda, karısının vücudunu korkunç kadın düşmanı ifadelerle aşağıladı. “Hamur, manasız, sarkmış, aşırı kullanılmış, gevşek, balık pazarı” diye seslendi ona.
Mesajlar, Depp’in Heard hakkında açtığı ve bir Virginia mahkemesinde görülen hakaret davasının parçası olarak halka açıldı. Görünüşte Depp, Heard’ın Washington Post’ta yayınladığı 2018 tarihli, “Cinsel şiddete karşı ses çıkardım ve kültürümüzün gazabıyla karşılaştım” başlıklı yazısı için dava açmıştı. Makalede Heard şöyle yazıyordu: “İki yıl önce aile içi istismarı temsil eden bir halk figürü oldum.” Makale Depp’ten bahsetmiyor, ancak avukatları haberin onunla ilgili olduğunu ve karalayıcı olduğunu söylüyor. Bu 11 kelime için Depp 50 milyon dolar istedi.
Jüri, 15 milyon doları hak ettiğine karar verdi. Çarşamba günü, Heard’ın kendisini bir aile içi istismar kurbanı olarak tanımlamakla “kötü niyetli” hareket ettiğini ve Depp’i karaladığını tespit eden karar çıktı. Tuhaf bir şekilde, aynı jüri, Depp’in avukatlarından birinin, çiftin evinde polisin çağrıldığı “düzmece” bir istismar sahnesi düzenlemekle suçlayarak Heard’e iftira attığını tespit etti. Karar, dava televizyonda yayınlandıktan- aile içi şiddet iddialarıyla ilgili bir dava için son derece nadir bir durum – ve medyada haberlerin neredeyse tamamı davacı lehine olacak şekilde yer aldıktan sonra geldi. Garip, mantıksız ve adaletsiz karar, Depp’in Heard’ü istismar ettiği iddiasını onaylıyor ve bu konuda konuştuğu için Heard’ı cezalandırıyor. Şimdi, şiddet mağduru kadınları sessizleştirecek,yıkıcı bir etkisi olacak – korkunç bir iftira davası tehdidi olmadan erkeklerin şiddet eylemleri hakkında konuşamayacakları bilgisine sahipler. Bu anlamda, kadınların sözüne çok daha büyük bir ket vuruldu.
Son altı hafta boyunca, duruşma çevrimiçi olarak canlı yayınlandığından, izleyenlerin çoğu Heard’a Depp’in mesajlarındaki aşağılayıcı tonla davrandı. Heard’in istismarı hakkında yalan söylediği konusunda çevrimiçi geniş bir fikir birliği ortaya çıktı. Depp’in dayakları sonucu oluşan yaralarının fotoğraflarının sahte olmasıyla, makyajla morluklar çizmekle suçlandı. Depp’in yıllarca, defalarca Heard’ü istismar ettiğini söyleyen birçok tanığı yemin altında yalan söylemek için ikna etmekle suçlandı. Bu komplo teorileri davanın gerçeklerine uymuyor; ancak bu onların yayılmasını engellemedi. Çevrimiçi, dava çarpıcı bir mitolojiye büründü ve Depp’in doğruluğuna olan inanç, kanıtlardan bağımsız olarak devam ediyor.
Bu mitin yörüngesinde, herhangi bir zulüm haklı çıkarılabilir. Heard kürsüye çıktığında, Depp’in kendisine nasıl vurduğunu, manipüle edip kontrol ettiğini, gözetlediğini ve cinsel saldırıda bulunduğunu anlatırken duygulandı. Daha sonra sıradan insanlar, birkaç ünlü ve hatta Duolingo ve Milani gibi markalarla birlikte, Heard ile alay etmek veya onun güvenilirliğini baltalamak için sosyal medyaya koştu. Heard’ün ağlayan yüzünün ekran görüntülerini aldılar ve meme yaptılar. Pek çoğu, tanıklığının alaycı taklitlerini yaptılar, istismarı anlatırken dudaklarını senkronize ettiler. Ağlamasının sesi bir TikTok trendi oldu. Jüri şimdi, hikayesini anlattığı için onunla alay eden bu zulme katıldığını ilan ederek onun da ötesine geçti ve Heard’ün yasaları çiğnediğini ilan etti.
Bu, Depp’in iddialar nedeniyle açtığı ilk dava değil. Depp’in kendisine “karısını döven” şeklinde atıfta bulunan bir makalenin ardından iftira davası açtığı İngiliz tabloid Sun’a karşı açtığı dava 2020’de bir İngiliz mahkemesinde görüldü. Birleşik Krallık mahkemeleri, karalama iddialarına Amerikan mahkemelerinden çok daha yatkındır; ancak Depp kazanamadı. İngiliz yargıç, Sun’ın Depp’i nitelendirme şeklinin “büyük ölçüde doğru” olduğunu tespit etti. Aynı dava, Depp’in Heard’ı en az 12 kez fiziksel olarak istismar ettiğini tespit etti. Ancak aktör ve hayranları, evliliklerinde istismarcının Depp değil, Heard olduğunu iddia ediyor. Duruşma, kamusal bir mizojeni orjisine dönüştü. Eleştirilerin çoğu Heard’a yönelik gibi görünse de , gerçekte tüm kadınlara – ve özellikle, #MeToo hareketi boyunca cinsiyete dayalı istismar ve cinsel şiddet hakkında konuşan bizlere – yönelik olduğu hissi çok kuvvetli. Şiddetli bir anti-feminist tepki anındayız ve o dönemde elde edilen mütevazı kazanımlar, neşeli bir kurban suçlaması gösterisiyle büyük ölçüde geri alınıyor. Bir kadın, birçok kişinin korku ve nefretle baktığı bir hareketin sembolü haline getirildi ve bu hareket için cezalandırılıyor. Bu şekilde, Heard hala istismarcı bir ilişki içinde. Ama şimdi istismarcı sadece Depp değil, tüm ülke.
Post’taki makale yayınladığından beri Heard’ın hayatı, Depp ve hayranlarının öfkesi ve misillemesi tarafından tüketildi. Davanın skandalında ve gösterisinde kaybolan gerçek şu: Yargılanan Depp değil Heard; ve Heard gerçekliği davada kanıtlanan şeyler söylediği için yargılanıyor. Depp’in uçarı ve suçlayıcı davası ve buna eşlik eden Heard’e yönelik mizojen küçümseme çılgınlığı, Heard’in esas iddasını haklı çıkaran çok şey yaptı: kadınlar öne çıktıkları için cezalandırılıyorlar. İstismar iddiasında bulunan kadınlara ne olur? Halkın önünde teşhir edilirler, profesyonel olarak kara listeye alınırlar, sosyal olarak dışlanırlar, sosyal medyada durmadan alay edilirler ve dava edilirler. Gerçekten de gazap. Ancak davanın ana akım medyada işlenme biçimi bunu kavrayacak gibi görünmüyor. Bunun yerine, Depp ile olan ilişkisi boyunca Heard’in hatalarına ve en kötü anlarına muazzam bir şekilde odaklanıldı. Tipik aile içi şiddet mağdurları gibi, Heard da çoğumuzun gurur duymayacağı şeyler yapmış görünüyor. Heard karşılık verdi. Depp’in aşağılamaları ve hakaretleri, Heard’ın ona küskün ve kızgın kalmasına neden oldu ve bazen bunu Depp’e söyledi. Heard’in mükemmel bir kurban olmadığına dikkat çekmekte birçok kişi hızlı davrandı. Ama hiçbir kadın mükemmel kurban değil. Bize davanın “karmaşık” olduğu söylendi. Ancak dava karmaşık değil. Dava bir istismar davası. Şimdi, bu istismar bir jüri tarafından onaylandı.
Belki de Heard’ın başına gelenlerden bir şekilde sorumlu olduğu fikrinde ısrar, New York Times’tan Michelle Goldberg gibi insanların davayı “Me Too’nun ölümü” olarak nitelendirmesinin nedenidir: bir kurbanın hala ne kadar kolay suçlanıp tecrit edildiğini, başına gelenlerin toplumsal bir modelin parçası olmaktan çok kişisel karakterinin başarısızlığı olarak algılanabileceğini gösteriyor. Tüm kadınlar aynı değildir, ancak feminizmin bizlerin hem cinsiyete dayalı istismara hem de cinsiyetçi çifte standart uygulamasına ve haksız suçlamaya karşı nasıl benzer şekilde savunmasız olduğumuzu görmemize izin vermesi gerekiyordu. Hiçbir kurban mükemmel değildir. Hiçbir kurban öyle olmamalı da. Bir erkeğin kusurlu bir kadını istismar edebileceğine inanılamıyorsa, o zaman onu dövmenin yanlış hale gelmesi için bir kadının ne kadar mükemmel olması gerekiyor? Depp’in hayranları, Depp’in Heard’a yönelik şiddetini pek de inkar etmiyor, hatta onaylıyor gibi görünüyor. Depp’i destekleyen bir viral Tiktok’ta, Heard’in morarmış yüzünün fotoğraflarının üzerine eklenen metin, “Seni öldürebilirdi” diyor. “Hakkı vardı.” Gönderi 222.200’den fazla beğeni aldı.
#Me Too’ya tepkiler uzun süredir devam ediyor. Hareketi eleştirenler, kadınların cinsel şiddeti sona erdirme çabalarını en başından aşırı ve ölçüsüz olarak lanse ettiler ve #MeToo’nun gerçekten başlamamışken “çok ileri gittiğini” iddia ettiler. Yine de Heard davası, kültürümüzün toplumsal cinsiyet şiddetine verdiği yanıtta bir dönüm noktası gibi görünüyor. Kadın düşmanı gericiliğin güçleri, geçici olarak bastırılmış oldukları için belki şimdi daha da kuvvetliler. Bir zamanlar kadınların erkeklerin sırlarını saklamayı veya kendi hayatlarının gerçekleri hakkında sessiz kalmayı toplu olarak reddettiği yerlerde, şimdi cinsiyetçiliğin, şiddetli çevrimiçi tacizin ve dava tehdidinin yeniden ortaya çıkması, kadınları zorla sessizliğe geri itmeyi amaçlıyor. Bazı açılardan, hakaret davasının kendisini Depp’in Heard’i istismarının bir uzantısı, onu aşağılamasının ve Heard üzerindeki kontrolünü uzatmanın bir yolu olarak görebiliriz. Tek fark, artık hukuk sisteminin ve halkın da göreve atanmasıdır. En azından Depp’in onları böyle gördüğü söylenebilir. 2016’da evlilikleri biterken Depp arkadaşı Christian Carino’ya mesaj atarak Heard’den intikam alma sözü vermişti. “Küresel bir aşağılanma için yalvarıyor” diye yazmıştı mesaja. “İstediğini alacak.”
Kaynak: The Amber Heard-Johnny Depp trial was an orgy of misogyny/Moira Donegan/ The Guardian